Eşkıya kelimesinin özellikle bugünlerde Türkiyeliler için diğer dünyalılardan farklı şeyler ifade ettiği ortada. Tam da bu dönemde “Eşkıya nedir, ne değildir, bir eşkıyayı iktidar sahipleri için sakıncalı yapan özellikler nedir?” sorularını soranlarınız varsa Eric J. Hobsbawm’ın kendilerine şık bir cevabı var. Hobsbawm’ın Agora Kitaplığı’ndan Osman Akınhay çevirisi ile çıkan Eşkıyalar isimli kitabı, Robin Hood’dan İnce Memed’e, Wu Sung’dan Bolşevik ‘Kamo’ ve Panayot Hitov’a yeryüzünün en tanınmış eşkıyalarının hikâyelerini anlatıyor.
Yaşayan en büyük Marksist tarihçilerden biri olarak kabul gören Eric J. Hobsbawm “büyük bir hareketle birleştiğinde, toplumu değiştirebilecek olan ve değiştiren bir gücün parçası” olarak tanımladığı eşkıyalığın türlerine de açıklık getiriyor. Hobsbawm, eşkıyalığın modern kapitalist döneme geçişle birlikte daha geniş kitlelere yayıldığını, eşkıyalığın kapitalizm öncesi, dönüşüm süreci ve kapitalizm dahilinde üç ayrı boyutu olduğunu öne sürüyor ve anlatısını buna göre kurguluyor. Kapitalizmin eşkıyalık kavramına ve kendini dayandırdığı açlık eğilimi ve yoksulluk durumuna etkisine dek giden Hobsbawm, kırsal tarımdan endüstriyel tarım sürecine geçişte eşkıyalığın değişen doğasını açıklıyor.
Yaşayan en büyük Marksist tarihçilerden biri olarak kabul gören Eric J. Hobsbawm “büyük bir hareketle birleştiğinde, toplumu değiştirebilecek olan ve değiştiren bir gücün parçası” olarak tanımladığı eşkıyalığın türlerine de açıklık getiriyor. Hobsbawm, eşkıyalığın modern kapitalist döneme geçişle birlikte daha geniş kitlelere yayıldığını, eşkıyalığın kapitalizm öncesi, dönüşüm süreci ve kapitalizm dahilinde üç ayrı boyutu olduğunu öne sürüyor ve anlatısını buna göre kurguluyor. Kapitalizmin eşkıyalık kavramına ve kendini dayandırdığı açlık eğilimi ve yoksulluk durumuna etkisine dek giden Hobsbawm, kırsal tarımdan endüstriyel tarım sürecine geçişte eşkıyalığın değişen doğasını açıklıyor.
Osmanlı’daki on altıncı ve on yedinci asır Celali ayaklanmalarına dek dönen yazar, eşkıyalığın iktidarın tarihinden ayrı düşünülemeyecek denli önemli bir kavram olduğunu da öne atıyor.
İçinde farklı coğrafyalardan eşkıyalara dair çizimler ve fotoğraflar da barındıran kitap 282 sayfadan oluşuyor ve sosyalizm, kapitalizm gibi sistemlerle eşkıyalığın kurduğu bağı ve çelişkilerini de içeren ciddi bir analiz barındırıyor. Modern zamanların eşkıyalarının kim olduğunun tanımını yapmayı muhafazakâr liderlere bırakmak istemeyenler için Eşkıyalar biçilmiş kaftan.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder